Usługa:
- Sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika do Komisji Lekarskiej ZUS/KRUS
- Odwołanie od decyzji ZUS/KRUS w sprawie przyznania/odmowy renty z tytułu niezdolności do pracy (całkowitej lub częściowej) z ogólnego stanu zdrowia lub wypadkowej
Kiedy przysługuje renta z ZUS?
Renta z ZUS z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:
1) jest niezdolny do pracy (całkowicie lub częściowo);
2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy (chyba że niezdolność do pracy powstała na skutek wypadku w drodze do lub z pracy);
3) niezdolność do pracy powstała w okresach szczegółowo wymienionych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów (chyba że ubezpieczony może udowodnić okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy);
4) nie ma ustalonego prawa do emerytury z FUS lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.
W celu uzyskania renty należy złożyć wniosek do właściwego organu rentowego wraz z niezbędnymi dokumentami, w tym pełną dokumentacją medyczną. Organ rentowy kieruje ubezpieczonego do lekarza orzecznika, a na skutek sprzeciwu do komisji lekarskiej. Następnie wydaje decyzję.
Renta z ZUS ma charakter stały – jeżeli niezdolność do pracy jest trwała. Jeżeli niezdolność do pracy ma charakter okresowy – renta również ma taki charakter.
Ubezpieczonemu niezdolnemu do pracy jedynie w wykonywanym zawodzie, co do którego istnieje możliwość przekwalifikowania, może być przyznana renta szkoleniowa. Renta ta wynosi 75% wymiaru renty i nie może być niższa od najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
Kiedy mamy do czynienia z wypadkiem w drodze do lub z pracy?
Wypadek w drodze do pracy lub z pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego. O ile droga ta była najkrótsza i nie została przerwana, chyba że przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby. Ponadto wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza.
Za drogę do pracy lub z pracy uważa się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu również drogę do miejsca lub z miejsca:
1) innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego;
2) zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych;
3) zwykłego spożywania posiłków;
4) odbywania nauki lub studiów.
Co należy zrobić, jeżeli lekarz orzecznik ZUS/KRUS stwierdził, że nie jestem niezdolny/a do pracy?
Jeżeli lekarz orzecznik ZUS/KRUS stwierdził, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy lub jest częściowo niezdolny do pracy – a ubezpieczony się z tym nie zgadza – powinien wnieść w terminie sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika do komisji lekarskiej (ZUS/KRUS). Wniesienie sprzeciwu jest warunkiem niezbędnym dla złożenia odwołania od decyzji organu rentowego do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Wniesienie sprzeciwu nie jest rzeczą trudną, gdyż sprzeciw nie wymaga w zasadzie żadnego udokumentowania, ani nawet uzasadnienia. Jest to czynność formalna. Brak złożenia sprzeciwu będzie skutkował wydaniem niezaskarżalnej decyzji, na skutek której renta z ZUS nie będzie się należeć lub będzie cię należeć w niższej wysokości.
Jeżeli ubezpieczony uchybił terminowi do wniesienia sprzeciwu, można rozważyć wniesienie sprzeciwu wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu. Wniosek taki musi być jednak umotywowany.
Co można zrobić, jeżeli komisja lekarska podtrzymała negatywne orzeczenie lekarza orzecznika?
W takim wypadku należy wnieść odwołanie do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Powołać stosowne dowody, w tym dowody z opinii odpowiednich biegłych lekarzy. Należy pamiętać, że postępowanie przed takim sądem ma charakter sądowej kontroli prawidłowości wydania decyzji. Oznacza to, że Sąd co do zasady bazuje na dokumentacji zgromadzonej w aktach ZUS, a jedynie wyjątkowo zgadza się na dopuszczenie dowodów z dalszej dokumentacji medycznej. Całą posiadaną dokumentację medyczną należy zatem przedłożyć wraz z wnioskiem o rentę do ZUS/KRUS.
Czy można kwestionować odmowną decyzję organu rentowego opartą na innych przesłankach?
Tak. ZUS niekiedy odmawia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z innych względów, niż niestwierdzenie tej niezdolności. Chodzić tu będzie o przesłanki prawa do renty wymienione na wstępie. O ile istnieją podstawy faktyczne do kwestionowania tych okoliczności – mogą one stanowić podstawę odwołania.
Czym różni się renta z ogólnego stanu zdrowia od renty wypadkowej?
Renta wypadkowa to renta, jaką organ rentowy wypłaca, gdy przyczyną częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy jest wypadek przy pracy. Więcej na temat wypadków przy pracy można przeczytać TUTAJ. Renta wypadkowa jest wypłacana na preferencyjnych warunkach – względem renty z ogólnego stanu zdrowia. Przede wszystkim wypłacana jest ona niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego. Również bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Przy ustalaniu podstawy wymiaru renty wypadkowej nie stosuje się także ograniczenia wskaźnika wysokości podstawy (250%). W takim przypadku organ rentowy w pierwszej kolejności obliczy wysokość renty jak dla ogólnego stanu zdrowia. Następnie sprawdzi, czy wyliczona renta z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową nie jest niższa, niż gwarantowane:
- 60% podstawy wymiaru renty – jeśli ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy,
- 80% podstawy wymiaru renty – jeśli ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy,
- 100% podstawy wymiaru renty – jeśli ubezpieczony jest uprawniony do renty szkoleniowej.
Organ rentowy wypłaci rentę w wysokości wyższej i będzie sprawdzał, który z wariantów jest korzystniejszy dla ubezpieczonego przy każdym przeliczaniu renty.
Bardzo dużo rzetelnych informacji w sprawach rent uzyskacie Państwo na stornie www.zus.pl. Np. co do szczegółowych sposobów wyliczania ich wysokości.
W Kancelarii otrzymacie Państwo jednak pomoc w zakresie sporządzania sprzeciwów oraz odwołań od decyzji organów rentowych, a także zastępstwo procesowe w postępowaniach sądowych.
Informacje dodatkowe:
- TERMIN: dla sprzeciwu 14 dni; dla decyzji 30 dni od otrzymania dokumentu
- KOSZTY SĄDOWE: brak – za wyjątkiem kosztów pełnomocnika ZUS na wypadek oddalenia odwołania – o ile ZUS reprezentowany był w postępowaniu przez adwokata lub radcę prawnego (zazwyczaj reprezentowany jest przez inspektora)
- WYNAGRODZENIE: ustalane indywidualnie w kwocie stałej lub wg stawki godzinowej
Stan prawny na dzień 1 stycznia 2023 r.