Usługa:
- Zastępstwo pokrzywdzonego lub jego najbliższych (w przypadku śmierci pokrzywdzonego) w postępowaniu przygotowawczym i/lub postępowaniu karnym związanym z wypadkiem drogowym
- Zastępstwo pokrzywdzonego w postępowaniu wykroczeniowym związanym z kolizją drogową
Wypadek drogowy – wykroczenie czy przestępstwo?
Wypadek drogowy może stanowić zarówno wykroczenie (wtedy jest nazywany kolizją) jak i przestępstwo. Z przestępstwem mamy do czynienia w sytuacji, w której zdarzenie powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia pokrzywdzonego trwający dłużej niż 7 dni – także śmierć pokrzywdzonego.
Kwalifikacja karna odbywa się z reguły na miejscu zdarzenia. Można przyjąć, że z kolizją będziemy mieli do czynienia głównie w sytuacjach, w których pokrzywdzonemu właściwie nic się nie stało (a przynajmniej nic na to nie wskazuje). Wtedy postępowanie często kończy się mandatem karnym (o ile sprawca go przyjmie). Uchylenie takiego mandatu jest możliwe, o ile okaże się, że czyn nie stanowił wykroczenia, lecz przestępstwo.
Doradzam także, aby w przypadku kolizji drogowych zawsze wzywać policję. Spisywanie oświadczeń o winie należy ograniczyć do sytuacji jedynie bardzo drobnych szkód rzeczowych. Tylko wtedy, kiedy sprawca budzi nasze zaufanie i możemy przypuszczać, że nie wycofa się z uznania swojej odpowiedzialności.
Jeżeli sprawca kolizji drogowej odmawia przyjęcia mandatu – policja kieruje do sądu wniosek o ukaranie. W postępowaniu wykroczeniowym pokrzywdzony może działać jako strona – w tym przez swojego pełnomocnika. Nie zawsze jest to konieczne, ale zawsze należy to rozważyć (vide uwagi poniżej dot. działania w post. przygotowawczym i karnym).
Ważną konsekwencją przyjęcia, że wypadek stanowił jedynie wykroczenie, jest skrócenie okresu przedawnienia się roszczeń pokrzywdzonego (cyw. poszkodowanego) do zaledwie 3 lat (z 20 lat).
Jeżeli zdarzenie zakwalifikowane jest przez policję jako wypadek drogowy – wszczęte zostaje postępowanie przygotowawcze, które zmierza do wniesienia aktu oskarżenia.
Czy pokrzywdzony musi działać w postępowaniu przygotowawczym o wypadek drogowy?
Nie, ponieważ jego interesy reprezentuje w znacznej mierze prokurator, ale zawsze należy to rozważyć. W wielu sprawach będzie to bardzo ważne. Oczywiście w większości wypadków będzie to działanie przez pełnomocnika.
Pełnomocnik ma możliwość zapoznania się z aktami postępowania przygotowawczego (po uzyskaniu zgody prokuratora), brania udziału w czynnościach (np. przy przesłuchaniu świadków), składania wniosków dowodowych (np. o zabezpieczenie monitoringu, wydanie opinii biegłych, etc.), wpływania na koncyliacyjne zakończenie sprawy (tzw. poddanie się sprawcy odpowiedzialności karnej). Należy pamiętać, że do czasu postawienia zarzutów postępowanie toczy się w sprawie, a nie przeciwko osobie. Prokurator dopiero bada komu i jakie zarzuty można postawić. Dopilnowanie sprawy na tym etapie może być kluczowe dla pociągnięcia do karnej i cywilnej odpowiedzialności sprawcy zdarzenia. Na tym etapie ustala się także opis czynu, a także rolę pokrzywdzonego w zdarzeniu (ew. przyczynienie się do wypadku). Nierzadko zdarza się, że sprawy przyjmują nieoczekiwany dla poszkodowanego obrót.
Opinie biegłych wydane w postępowaniu przygotowawczym stanowią podstawę nie tylko sądowego postępowania karnego, ale są także wykorzystywane (obecnie wprost) w postępowaniu cywilnym. Rozstrzygnięcie ew. wątpliwości ma zatem podwójne znaczenie.
Postępowanie przygotowawcze kończy się (powinno) sporządzeniem i wniesieniem przez prokuratora do sądu aktu oskarżenia.
W innych przypadkach postępowanie umarza się – z uwagi na brak znamion czynu zabronionego lub śmierć sprawcy. W tym pierwszym przypadku można wnosić zażalenie – o ile nie zgadzamy się z umorzeniem.
Czy pokrzywdzony musi działać w postępowaniu karnym?
Także nie, albowiem tu też jego interesy reprezentuje co do zasady prokurator. Należy jednak mieć na względzie, że w sprawach skomplikowanych dodatkowy prawnik, działający za pokrzywdzonego – oskarżyciela posiłkowego – może nie tylko przyczynić się do skazania sprawcy, ale wręcz do tego doprowadzić. Może on także zabezpieczyć pokrzywdzonego przed przyjęciem przyczynienia się do wypadku. Sam udział prokuratora może się okazać niewystarczający – z różnych przyczyn. Procesowe interesy pokrzywdzonego w postępowaniu karnym są także czasami różne od interesów oskarżyciela publicznego.
W postępowaniu karnym prowadzone jest postępowanie dowodowe. W wielu wypadkach – na skutek działań obrońców – praktycznie od początku.
Znane są sprawy, w których pomimo wniesienia aktu oskarżenia (na podstawie materiału dowodowego zebranego w post. przygotowawczym), postępowanie karne kończy się uniewinnieniem sprawcy.
Nie jest to sytuacja beznadziejna dla poszkodowanego – bo wyrok karny uniewinniający nie wiąże sądu cywilnego, a zatem można dowodzić sprawstwa w postępowaniu cywilnym – ale na pewno nie jest to też sytuacja procesowo komfortowa.
Przesądzenie winy sprawcy zdarzenia w postępowaniu karnym wiąże sąd cywilny i stanowi podstawę wydania wyroków co do zadośćuczynień i odszkodowań.
Jeżeli zatem wypadek drogowy, w którym braliście Państwo udział lub w wyniku którego zmarł ktoś z Państwa bliskich, wydarzył się niedawno i postępowanie przygotowawcze lub karne jest w toku, mogę włączyć się do sprawy jako Państwa pełnomocnik.
Kancelaria nie prowadzi obron karnych w żadnych sprawach, w tym w sprawach wypadków drogowych. O ile nie koliduje to z interesami naszych Klientów, mogę polecić zaprzyjaźnionego adwokata.
Informacje dodatkowe:
- WŁAŚCIWOŚĆ SĄDU: Sąd Rejonowy właściwy dla miejsca popełnienia wykroczenia/przestępstwa
- KOSZTY SĄDOWE: brak
- WYNAGRODZENIE: ustalane indywidualnie
Stan prawny na dzień 15 kwietnia 2024 r.